Mediehallik

(KOMMENTAR): Det er aldri e-postintervju når ein skal bli konfrontert med noko drit, skriver vår nye spaltist Olaug Nilssen.

Publisert Sist oppdatert

Denne artikkelen er over ti år gammel og kan derfor inneholde utdatert informasjon.

Då eg var ung og dum, blei eg stolt kvar gong nokon vil­le in­ter­vjue meg. Fullt så stolt var eg ikkje nød­ven­dig­vis då re­sul­ta­tet kom på trykk, særleg et­ter­som bileta sjeldan vis­te meg fram slik eg såg meg sjølv. Det­te had­de eg også opp­levd før, eg har trass alt vakse opp i ei tid då forventningane om korleis ein vil­le ta seg ut på eit bi­le­te fekk vekse me­dan vi venta på fo­to­gra­fens fram­kal­ling. Men at også intervjuteksten kun­ne fram­stil­le meg på ein an­nan måte enn eg såg meg sjølv, var nytt for meg, og temmeleg fortvilande. Et­ter kvart som eg for­sto at eg had­de rett på si­tat­sjekk, blei det eit vik­tig rituale å nyt­te den­ne til noko po­si­tivt. Om eg fekk lov, skreiv eg om svara mine på mest mogeleg kunst­fer­dig vis, og la gjer­ne til atterhald og modifikasjonar som del av eit stør­re livs­pro­sjekt om å vere uangripeleg.

Et­ter­som eg har blitt eld­re og har fått meir sjølvinnsikt (= har blitt meir slum­se­te), har eg brukt mind­re tid på å prø­ve å kon­trol­le­re korleis eg fram­står offentleg i and­res blikk. Eg har sjølvsagt ikkje slutta å be om si­tat­sjekk, og kom­men­te­rer gjer­ne både manglar og misforståingar, men eg ser det ikkje len­ger som mitt an­svar at sjølve teks­ten skal vere god.  Eg har også skjønt at ein del journalistar har eit hel­ve­tes ar­beid med å tekkast sure in­ter­vju­ob­jekt som ikkje blir nøgde før alle forenklingar har blitt utgreiingar, så eg prø­ver å vere både blid og spiss­for­mu­lert både før og et­ter tekst­pro­duk­sjo­nen. Om eg lukkast i den­ne meir for­dek­te stra­te­gi­en på å bli fram­stilt som eg ser meg sjølv, kan eg jo ald­ri vite, men om svært ille skul­le skje, så har eg både twitter og facebook til å kor­ri­ge­re med.

Som tids­skrift­re­dak­tør for lit­te­ra­tur­ma­ga­si­net Kraft­sen­trum, var eg ein flit­tig bru­kar av e-post­in­ter­vju, og det var fleire grunnar til det­te. Først og fremst had­de eg oppdaga at eg ikkje var noko særleg til jour­na­list, og at det difor var be­tre å sam­ar­bei­de med forfattarane vi intervjua om slutt­re­sul­ta­tet. Eit e-post­in­ter­vju kun­ne også vere eit al­ter­na­tiv til eit es­say, det blei ein lågare ters­kel for lit­te­ra­tur­for­mid­ling når an­sva­ret for formuleringar og dra­ma­tur­gi blei delt mel­lom re­dak­tør og in­ter­vju­ob­jekt.

 Når det gjeld nor­ma­le journalistar og redaktørar med nor­mal yrkesstoltheit og nor­mal ar­beids­mo­ral, har eg all­tid trudd at dei helst vil ha an­sva­ret, el­ler i alle fall kon­trol­len sjølv. Men det er det jo slett ikkje all­tid dei vil! Sta­dig oftare sva­rer eg skriftleg på journalistanes spørs­mål. Eg får ein e-post med eit knip­pe spørs­mål, og som­me ti­der står det også i e-pos­ten kor man­ge teikn eg skal bru­ke på svara mine. Det sis­te er for så vidt eit formildande omstende, et­ter­som eg då slepp å erg­re meg over å ha brukt tid på å skri­ve lan­ge svar som li­ke­vel blir kutta ned til ein fjer­de­del, men et­ter­som eg li­ke­vel all­tid må erg­re meg over at jour­na­lis­ten tek seg tid til å om­set­te svara mine frå ny­norsk til bok­mål, går vinninga opp i spinninga. Endå meir irriterande er det at des­se intervjua ofte er enquete-spørs­mål. Al­ler oftast er dei enquete-spørs­mål om noko tri­vi­elt som det – ja! – kan vere morosamt å sva­re på, men som ikkje krev så mykje ener­gi og om­tan­ke at det ikkje kun­ne late seg gjere å sva­re over te­le­fon me­dan ein hengde opp ein kles­vask el­ler set­te på kaffitraktaren. Det er ald­ri e-post­in­ter­vju når ein skal bli kon­fron­tert med noko drit.

Eg kan sjølvsagt ber­re sei nei. Det er in­gen som vil grå­te blod over å ald­ri få høy­re kva som er «min fa­vo­ritt­dings», og hel­ler in­gen som vil sak­ne det biletet frå kon­fir­ma­sjo­nen min som eg bru­kar to dagar på å lei­te fram før eg scannar det og sen­der det per e-post sam­an med nokre svært velvalde og nøye ut­tenk­te ord om når eg blei vaksen (det var i alle fall ikkje idet eg be­stem­te meg for å stil­le opp i kvar min­ste enquete). Og det er ikkje ak­ku­rat slik at eg øydelegg for jour­na­lis­ten hel­ler, både avi­ser og vekeblad har heilt sik­kert meir enn nok vil­li­ge mediehorer å ta av når dei skal fyl­le spal­te­ne sine med tom­prat.

Men eg veit ikkje, eg er no ei me­die­ho­re eg óg, i alle fall blir eg framleis stolt kvar gong nokon vil in­ter­vjue meg. Så eg sva­rer. I alle fall sva­rer eg kvar gong eg får lov til å leg­ge ved eit pres­se­bil­de sjølv.  Det tar gjer­ne ein halv, el­ler i alle fall ein kvart ar­beids­dag, et­ter­som eg legg så mykje stoltheit i å for­mu­le­re meg på ein tøff og overraskande måte.

Og jour­na­lis­ten? Den stol­te mediehallik får i alle fall løn for stre­vet mitt.

Powered by Labrador CMS